W sferze spraw publicznych nie cieszy mnie w tej chwili nic, a wiele zjawisk przejmuje trwogą – pisze Wisława S. w czerwcu 1991 roku
Tag: recenzje książkowe
Wacław Oszajca, Damian Jankowski, Innego cudu nie będzie
„Innego cudu nie będzie” powinni czytać ci, co się wahają – zostać czy trzasnąć odrzwiami, na których zbyt długo nie wisiały żadne tezy.
Ziemowit Szczerek, Via Carpatia
„Rodzeństwo” nawiązuje do hasła o Polaku i Węgrze, które autor rozjeżdża w „Via Carpatii”
Jarosław Mikołajewski, Cień w cień
Zuzanna to jest figura zachwytu.
Katarzyna Kobylarczyk, Strup
I nie mogę się od tego Ezechiela oderwać, bo już na pierwszych stronach autorka zamiast ofiar liczy pojedyncze kości, idące w tysiące i miliony.
Sylwia Siedlecka, Złote piachy
Najpierw nuciłem: Siedzę w Bułgarskim Centrum, Centrum …jozy, ale zaraz potem przerzuciłem się na inną melodię „Pidżamy Porno” i brzmiało to mniej więcej: ezoteryczny Płowdiw.
Martyna Bunda, Kot niebieski
„Niebieski kot” jest taką opowieścią z pustek, jaką chce się usłyszeć mając w pamięci drogę z Sianowa do Garcza i ową cynową trumnę nad jesiennym jeziorem.
Lars Berge, Dobry wilk
„Dobry wilk” to reportaż o ułudzie.
Jarosław Mikołajewski, Syrakuzańskie, Austeria 2019
Szkoda, że nie mam dwudziestu lat, żeby marzyć i się poprawić.
Agnieszka Pajączkowska, Wędrowny zakład fotograficzny, Czarne 2019
Wysyłam ten fragment z małymi kotkami. Tym, do których najczęściej wysyłam: daje to ułudę wspólnej lektury. Co parę stron zdarzają się zdania nadzwyczajne, takie, nad którymi się zatrzymujesz, rozkoszując ich trafnością albo pięknem.
Bożena Aksamit, Piotr Głuchowski, Uzurpator, Agora 2019
To były czasy, kiedy tak nie wypadało. Wtedy jeszcze antysemickie brednie i twierdzenia o wielkiej Polsce katolickiej to był margines. Prałat Jankowski był w tym zakresie trendsetterem.
Piotr M. Majewski, Kiedy wybuchnie wojna? 1938. Studium kryzysu, Wyd. Krytyki Politycznej 2019
Piotr M. Majewski proponuje uwspółcześnioną (i ze zmienionym zakończeniem) wersję dialogu melijskiego: traktat o honorze, lojalności i realizmie.
Cezary Łazarewicz, 1939. Wojna? Jaka wojna?, Czerwone i Czarne 2019
„Jedno, co pozostaje w nas (…) niezmienne, to nierealistyczne poczucie własnej pozycji w Europie i świecie. Przekonanie, że to my rozgrywamy Europę, a nie Europa nas, i że muszą się z nami liczyć”
Marcin Napiórkowski, Turbopatriotyzm, Czarne 2019
„Uważam, że orzeł z czekolady jest lepszy niż orzeł ze styropianu czy z żelbetonu. Dlaczego nie przeszkadza orzeł wydłubany w gipsie, a przeszkadza z czekolady?” (Bronisław Komorowski)
Nicolas Bouvier, Oswajanie świata, Noir sur Blanc 2014
„Oswajanie świata” – mimo że napisane niecałe siedemdziesiąt lat temu – jest dziś opowieścią równie nieprawdopodobną jak „Opisanie świata”
Robin Dunbar, Pchły, plotki a ewolucja języka, Copernicus Center Press 2019
Życie społeczne ograniczone do własnego mieszkania bywa nie do zniesienia.
Marcel Proust, Śmierć katedr, Eperons-Ostrogi 2018
Doczekaliśmy śmierci katedr. Wbrew wizjom Prousta nie nastąpiła ona jednak z powodu przepisów prawnych: katolicyzm nie obumarł wraz z rozdziałem państwa i Kościoła.
Nikki Meredith, Ludzkie potwory, Czarne 2019
Najpierw człowiek na Księżycu, potem festiwal lata miłości, a gdzieś w międzyczasie okrutne zabójstwo Sharon Tate.
Elias Canetti, Księga przeciwko śmierci, Pogranicze 2019
Miarą przegranej Canettiego jest to, co czynię po przeczytaniu „Księgi przeciwko śmierci”: zasiadam do Wikipedii i czytam po kolei artykuły o cmentarzach Zurychu.
Michał Skibiński, Widziałem pięknego dzięcioła, Dwie Siostry 2019
Ktoś może kiedyś któreś nasze zdanie odczyta jako zapis nowej katastrofy.
Piotr Lipiński, Gomułka. Władzy nie oddamy, Czarne 2019
„Ale basen w pałacu lubił. Przywożono go rano, koło siódmej, rezerwowano dla niego osobny tor. Obok, na swoich pasach pływali zwykle dwaj inni działacze partyjni. Szykowany na następcę Gomułki Józef Tejchma oraz Artur Starewicz”
Nicolas Bouvier, Kronika japońska. Pustka i pełnia, Noir sur Blanc 2014
Nie ikebana, ale nocny pociąg. Nie haiku, ale sprośna piosenka.
German Expressionism. Documents…, University of California Press 1995
„Latem 1909 Kirchner i Heckel po raz pierwszy zabrali swoje modelki na plener nad Jeziora Moritzburg. Rok później dołączył do nich Pechstein. W czasie tych wypraw poszukiwali prostej harmonii pomiędzy człowiekiem a przyrodą, niedotkniętą przez cywilizacji. Tą harmonię odkryli również w Muellerze, zarówno jako artyście, jak i człowieku”
Jacek Dehnel, Ale z naszymi umarłymi, Wyd. Literackie 2019
(c) Katarzyna Pierzchała, źródło: https://www.facebook.com/obywatelkpfotograf/)
Marcel Proust, Wyznanie młodej dziewczyny, Eperons-Ostrogi 2017
„Nauczył mnie rzeczy, które sprawiały, że drżałam z wyrzutów sumienia i z rozkoszy jednocześnie”
Flannery O’Connor, Ocalisz życie, może swoje własne, W.A.B. 2019
W swoim pamiętniku Sally Mann zawarła sugestię, iż Południe Stanów Zjednoczonych pod względem stosunku do życia i śmierci przypomina nasze Południe.
Maciej Wasilewski, Niewidzialna ręka, Wielka Litera 2019
Dobre uczynki są piękne, bo dobre – tak chciałem w recenzji napisać.
Maciej Krzywosz, Cuda w Polsce Ludowej, IPN Białystok 2016
Babcia Zosia na cud przyszła piechotą z Parczewa. Więcej nie opowiadała, a może więcej nie słuchałem.
Łukasz Orbitowski, Kult, Świat książki 2019
Kazimierzowi Domańskiemu w Oławie objawia się Matka Boska i każe zmieniać kasety. I do Lichenia, i do Oławy ciągną maluchy, polonezy, napchane oczekującymi cudu sanosy.
Lauren Groff, Floryda, Pauza 2019
„Któregoś dnia się obudzisz i zrozumiesz, że twój ulubiony człowiek zmienił się w chmurę w kształcie człowieka.”
Marek Zagańczyk, Berlińskie widoki, Austeria 2019
(Max Liebermann, Córka artysty Käthe czytająca w fotelu, 1893/1895,
National Gallery of Art, Waszyngton D.C.)
Adam Wodnicki, Tryptyk oksytański, Austeria 2014
Po pierwszym odruchu, żeby kupić bilety i na chybcika lecieć sprawdzić jak wygląda Arles, zahipnotyzowany eposem Wodnickiego uświadamiam sobie, że przecież on nie pisze o Prowansji, ale o Arkadii.
Salcia Hałas, Potop, W.A.B. 2019
Na koniec z lasu wyszły wielkie, bezskorupowe ślimaki. I zżarły wszystko, co jeszcze zostało.
Eric Karpeles, Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza, Noir sur Blanc 2019
Karpeles osiąga więcej niż niektórzy biografowie mieszczą w grubych tomach: pozwala czytelnikowi wejść w uczucia swojego bohatera.
Eric Karpeles, Paintings in Proust, Thames & Hudson 2017
Charlesa Joshuy Chaplina akurat nie ma u Prousta, ale swym przesłodzonym, realistycznym, ba, rozerotyzowanym malarstwem wydaje się doskonale wpisywać w epokę.
Katarzyna Michalczak, Klub snów, Cyranka 2019
tym, co zachwyca jest ta bliskość świata i język ową bliskość wyrażający.
Wiesław Kępiński, Upragniony syn Iwaszkiewiczów, Prószyński i S-ka 2019
z dzienników, listów i pisania jarosława odcyfrowuję pragnienia. od tych pragnień zaczyna się moja nim fascynacja. od tej pożądliwości życia, niewypowiadalnej, ukrytej pod zapiskami.
Katarzyna Włodyka De Simone, Teatr ciszy i inne włoskie pejzaże podróżne, Austeria 2017
Egzaltacja zawsze towarzyszy zapiskom podróżnym, moim nie moim, tutaj jest podobnie.
Tomasz Kwaśniewski, W co wierzą Polacy?, Znak 2019
Kwaśniewski nie czytał Eliadego; pojawiający się w jego książce etnografowie, to zaś na poły szamani.
Frédéric Martel, Sodoma, Agora 2019
„Parę kroków dalej odkrywam coś zachwycającego – mebel z lustrami, rodzaj „psyche”, wielkiego przechylnego lustra pozwalającego oglądać się w całości. Gdybym otworzył wszystkie trzy skrzydła jednocześnie, zobaczyłbym się tak, jak kardynał widzi się co rano – otoczonego, oplecionego własnym obrazem.”
Andrzej Friszke i in., Psychologia Okrągłego Stołu, Smak słowa 2019
Tamten Okrągły Stół, czarno-biały, oglądany przeze mnie w telewizji w styczniowe popołudnie stanowił anomalię.
Tomasz Żukowski, Wielki retusz,Wielka Litera 2018
(Plakat filmu „Naganiacz”, aut. Leszek Hołdanowicz, 1963, źródło: http://gapla.fn.org.pl) Może ty też tak uważasz? Przecież u nas było najwięcej sprawiedliwych … Więcej
Agnieszka Pajączkowska, Aleksandra Zbroja, A co wyście myślały?, Wyd. Poznańskie 2019
Na Nizinie leży miasto. Zdarzyło się, że w nim zamieszkałem. Nie jest szczególnie ładne, może brzydkie też nie jest, ot, na świecie są dziesiątki podobnych. Co rano do miasta zmierzają wypchane autobusy i busiki, ciągną z innych części Niziny, zatrzymują się na ogromnym placu przed najwyższą w mieście wieżą.
Miljenko Jergović, Bębny Nocy. Studium, Książkowe Klimaty 2019
Za to Sarajewo na pewno istnieje. Wiem, bo sprawdziłem i tęsknię za nim, i „Bębny nocy” tę tęsknotę wzmagają.
Kurt Vonnegut, Kocia kołyska, Zysk i S-ka 2019
W drugim dziesięcioleciu XXI wieku, sąsiadem San Lorenzo stało się San Escobar.
Miranda July, Pierwszy bandzior, Pauza 2018
(Brigitte Sire, Portret Mirandy July, źródło: pinterest.com)
Dionisios Sturis, Ewa Winnicka, Głosy, Czarne 2019
Kampanie reklamowe przekonują, że royal to coś więcej niż zwykły ziemniak. To doznanie.
Kurt Vonnegut, Rzeźnia numer pięć, Zysk i S-ka 2018
Jasne jest to, że puszczenie z dymem Drezna było w pełni usprawiedliwioną koniecznością wojenną podobnie jak wymordowanie 79 mieszkańców (wliczając kobiety i dzieci) podlaskich wsi przez miejscowego watażkę (czyt. bohatera narodowego).
Grzegorz Szymanik, Julia Wizowska, Długi taniec za kurtyną, Czarne 2019
– Czyli to nie my się spieraliśmy?
– A kto niby?
– Mój ojciec z twoim dziadkiem albo ich ojcowie w nas. Duchy siadają na karku i szepcą do ucha (s. 165)
Stephan Orth, Couchsurfing w Rosji, Wyd. UJ 2019
Nie ma nic bardziej mylnego niż podtytuł książki Ortha „W poszukiwaniu rosyjskiej duszy”. Tak, stanowczo lepiej brzmiałby tytuł „W 80 dni wzdłuż Rosji”, tylko co z tą duszą?
