„W świecie, takim, jaki jest, istnieje jedna podstawowa zasada, ta, którą Zuko Džumhur wypowiedział z myślą o Bośni, a która sprowadza się do tego, że zawsze musisz mieć dwie spakowane torby. Musi się w nich zmieścić cały twój majątek i wszystkie wspomnienia.”
Co zostanie z rozważań Dmowskiego, Wasiutyńskiego, Kolbego, z odezw oeneru, jeśli nie ma Żydów. Nędzne popłuczyny, by nie rzec pomyje. O czym tu rozmawiać?
Jest więc dla mnie Najder miejscowym arbiter elegantiarum, bardziej nawet niż Telimena z egzaminu dla ósmoklasistów
Kiedy kilka lat temu władze po raz pierwszy rozpętały nagonkę na uchodźców, raz na zawsze wyleczyłem się z myślenia o wielkim wojennym ratowaniu przez Polaków.
Wyobrażam sobie kieszonkowe wydanie do podczytywania, „Dziennik” Maxa Blechera zamiast „Traktatu o prawdziwym nabożeństwie” Ludwika de Montforta.
Jakim sposobem nazwisko Mihaila Sebastiana nic mi nie mówiło?
Literatura – powiedzmy szczerze – przegrywa nie tylko w Czyśćcu, ale również w życiu.
Ten kres czasów, czasy ostateczne są jak z piosenki Miłosza: mijają pory roku, a nie widać zmian.
Najmniejsza opowieść jest opowieścią miłosną
Patrzymy na Annę Walentynowicz nie jako na bohaterkę narodową, ale jako na kobietę w świecie zdominowanym przez mężczyzn, w świecie, gdzie kobiety są wykorzystywane i upokarzane a ich rola umniejszana.
„Biografia obiektywna nie jest możliwa. Możliwe jest tylko zbieranie i zderzanie wersji zdarzeń”
Dlaczego przychodzi nam na myśl Boznańska, a zapomnieliśmy Melę Muter? Dlaczego obchodzi nas Józef Brandt, a nie – o niebo lepszy – Mojżesz Kisling?
Finowie – to dla mnie prawdziwa sensacja – upajają się tangiem
walka o wolność nie jest żadną gwarancją tego, że ów walczący w krótkim czasie nie stanie się owej wolności przeciwnikiem
Jak wygląda się w oczach innych czterdzieści lat po śmierci: eksperyment z zapamiętywania.
Ale czy nie nauczyliśmy się – w tych dziwnych czasach – że w naszych domach, ba w naszym państwie, duszna atmosfera to nic takiego?
Co widzisz na obrazku z Polski w kwietniu 2020 roku?
– Dlaczego nigdy więcej nie napisałeś książki?
– Szukałem wielkiego piękna, ale go nie znalazłem.
Kres czasów dodaje nam otuchy
„obecność niewidzialnego można wywołać zjawiskiem fizycznym – dźwiękiem muzyki”
Trochę jak Czarny Roman, który krążył po Chmielnej i Nowym Świecie, opowiadając o apokalipsie
„W Izumo, najstarszym chramie sinto, przedmiot kultu przebywał w ukryciu tak długi, aż zapomniano, co to było”.
Na pewno jest więc jakiś powód dla którego jednak nie zaorali
z książki o architekturze przeziera ta melancholia prowincji-nocy, gdzieś na uboczu wielkiej mapy Imperium
Dopiero teraz dostrzegam, że obrazy – nawet najpiękniejsze, choć koją doskonale – nie zastąpią ludzi, czułości wobec nich.
W końcu ów Francuz i Kirchner – zdarzyło się – byli tą samą osobą.
trudno wyzwolić się spod wzroku żydowskiego starca
Nie udało im się spojrzeć w obiektyw pierwszych aparatów, nieśmiertelność zapewnić im miał sprawny portrecista.
Życzę Ci niedzieli, która Cię pokocha
Wszyscy umrzemy, wszyscy umrzemy, ludzie i zwierzęta – chciałbym dopisać – poeta pamięta.
studiując dziedzictwo myśli narodowej
intelektualnie żyłem tej zimy jak warzywo
Epoka, w której żyję, jest moją epoką tęsknoty za morzem.
Złotą jesienią 1927 roku w Heidelbergu Jarosław ulega zachwytowi niemiecką poezją (uwielbia wówczas Stefana George’a), niemieckim średniowieczem (miasto nad Neckarem leży w kotlinie, wyobraźcie sobie ten poetycki krajobraz) oraz – może to jest zresztą kluczowe – niemieckim ciałem.
Przychodził zresztą tam jeden profesor, powstaniec, który w ogóle sugerował zbiorową tomografię, która pozwoliłaby dostrzec odpowiedni przerost płata czołowego.
Rzecz, wydawać by się mogło, przyziemna: zimą nie ma śniegu.
Lepiej wciąż czytać Centkiewicza niż – tfu! – Cenckiewicza.
Ciężko mi się lezie przez te góry
Ten tekst jest surowy, ale tak silny, że w ustach czuć smak solonej ryby a zimny wilgotny wiatr bije mnie w twarz.
rządy ostatnich lat tak pomieszały nam w głowach, że chcemy generalizować, ustalać jasne prawa i reguły historii. Wszyscy Niemcy są winni, wszyscy Polacy – niewinni.
Decyduję się na Jeanne Mammen, sąsiadkę Marleny Dietrich z cmentarza w okolicach Korso Południowo-Zachodniego
Zrób wszystko, czego nie zrobisz po śmierci – powraca mi jak refren ta fraza z ostatniego w tomie
bardziej niż na obronie własnych racji zależało mu na zażegnaniu sporu
Napisać własny „Sznur Ariadny” lub może lepiej „Porwanie Europy”.
Zwyczajni Polacy-katolicy idą na Icki, żeby kopać żużel i przebierać rąbankę.
Dopiero oprawiony w te dwie nowelki, wiersz Szymborskiej nabiera znaczeń. Kizia umknęła śmierci, jej pan, czego nie może pojąć, nie.
Nauka o listach coraz szybciej, o zgrozo, zbliża się do archeologii
„mgła, która z drogi wyglądała jak białe płótno”
Czasem czytamy na dobranoc dwie kolorowe książki o wojnie. Jedną, w której płonie Troja a ja opowiadam o Kasandrze, drugą, w której ciemne samoloty nadlatują nad Warszawę.
W sferze spraw publicznych nie cieszy mnie w tej chwili nic, a wiele zjawisk przejmuje trwogą – pisze Wisława S. w czerwcu 1991 roku
